Mẹo bảo trì và nâng cấp Laptop cần biết

Mẹo bảo trì và nâng cấp Laptop cần biết Thứ Ba, ngày 10/05/2011, 13:00 Máy tính là thiết bị rất mỏng manh và dễ lỗi, đặc biệt là với Laptop. Dù cho bạn không hề làm rơi hay rung lắc gì nhiều thì những chiếc Laptop vẫn trở nên ỳ ạch và gặp nhiều lỗi sau 1 tới 2 năm tuổi.

Đối với những người sử dụng máy tính có nhu cầu đi lại nhiều, nhất
là sinh viên thì chiếc máy laptop là vật dụng không thể thiếu. Tuy nhiên
không giống như một chiếc PC, laptop thường trở nên chậm chạp chỉ sau
vài năm sử dụng và việc thay thế linh kiện cũng không được dễ dàng. Nếu
chiếc laptop của bạn đang hoạt động ì ạch thì có thể một số biện pháp
nêu ra trong bài viết sau sẽ giúp ích cho bạn.
Giảm thời gian khởi động
Thông thường một số chương trính sau khi được cài đặt như các trình
diệt virus, driver và một số phần mềm khác sẽ được chạy ngay sau khi vào
Windows nhưng không phải lúc nào bạn cũng cần sử dụng tất cả các chương
trình này ngay lập tức. Để tránh việc có quá nhiều chương trình được
chạy ngay khi vừa khởi động làm cho máy của bạn trở nên chậm chạp bạn
nên tắt bớt một số ứng dụng không cần thiết bằng cách click vào Start
sau đó gõ msconfig ở ô tìm kiếm (với Windows XP là Start -> Run ->
msconfig).


Trong thẻ Startup bạn có thể thấy danh sách các tiến trình sẽ được
chạy khi khởi động kèm theo đường dẫn của chúng. Dựa vào đường dẫn này
bạn có thể biết chúng thuộc chương trình nào để có thể bỏ các tiến trình
không cần thiết. Nếu bạn chưa có kinh nghiệm để xác định xem nên tắt
chương trình nào thì có thể download phần mềm Soluto (link download [You must be registered and logged in to see this link.]), nó sẽ giúp bạn tính toán thời gian mà mỗi chương trình cần khi khởi động và giúp bạn lựa chọn dễ dàng hơn.


Dọn dẹp ổ cứng
Xóa bỏ các file không cần thiết
Trong quá trình sử dụng, đôi lúc Windows sử dụng các file vì những
yêu cầu đặc biệt rồi sau đó lưu giữ chúng trong một thư mục lưu tạm
(temporary files). Các file tạm này lâu ngày sẽ tích tụ dần và chiếm
nhiều dung lượng lưu trữ của ổ cứng. Trong Windows đã có sẵn tiện ích
Disk Cleanup giúp bạn loại bỏ những file dạng này một cách thuận tiện.
Để chạy Disk Cleanup, bạn click Start -> Run và gõ cleanmgr (hoặc vào
StartProgramsAccessoriesSystem ToolsDisk Cleanup).


Sau khi quét ổ đĩa được chọn, Disk Cleanup sẽ đưa ra một danh sách
các file tạm đang được lưu trữ, bạn chỉ cần đánh dấu vào các file cần
xóa rồi nhấn OK. Ngoài ra trong thẻ More Option, Disk Cleanup còn cho
phép bạn gỡ bỏ các chương trình lâu ngày không sử dụng hoặc các mốc để
phục hồi hệ thống (system restore).


Dồn đĩa chống phân mảnh (Defragmentation)
Ổ cứng sau một thời gian dài sử dụng thường sẽ gặp phải hiện tượng
“phân mảnh” (fragmentation) khiến cho dữ liệu nằm rải rác khắp nơi trên
đĩa cứng làm cho tốc độ truy xuất dữ liệu chậm đi do đầu đọc phải di
chuyển đến nhiều vị trí khác nhau để lấy các phần dữ liệu của một tập
tin. Để khắc phục vấn để này Windows đã tích hợp sẵn tiện ích Disk
Defragmenter để chống phân mảnh cho ổ cứng. Để chạy Disk Defragmenter,
bạn vào Start -> Accessories -> System Tools -> Disk
Defragmenter.


Để tiến hành bạn click chuột vào ổ đĩa mà bạn muốn dồn sau đó nhấn
Analyze để máy tính tiến hành phân tích xem ổ đĩa có cần Defrag không,
nếu có thì bạn nhấn vào Defragment để bắt đầu thực hiện (Lưu ý quá trình
Defragment thường tốn khá nhiều thời gian tùy vào dung lượng của ổ đĩa)
và nhớ tắt hết các ứng dụng trước khi tiến hành. Ngoài ra bạn cũng có
thể sử dụng một số phần mềm Defragment của các hãng thứ 3 như O&O
Defrag, Smart Defrag,… để có thể dồn đĩa một cách nhanh chóng và hiệu
quả hơn.
Nâng cấp phần cứng
Nếu sau khi thực hiện các bước trên mà vẫn chưa cảm thấy hài lòng với
tốc độ của máy tính thì bạn nên cân nhắc việc mua thêm phần cứng.
RAM
Thêm RAM là một biện pháp rẻ và hiệu quả để nâng cao tốc độ của máy
tính, nhất là đối với laptop vì bạn chỉ có thể nâng cấp được RAM hoặc ổ
cứng. Trước khi nâng cấp bạn nên xem máy của mình có khả năng quản lý
được bao nhiêu RAM. Nếu bạn đang sử dụng hệ điều hành 32-bit thì bạn chỉ
có thể nâng cấp tối đa là 3,5 GB RAM (vì ít có RAM có số lẻ như vậy nên
thường các máy Laptop cắm cả 4GB và chấp nhận mất 512MB RAM không sử
dụng được) còn đối với hệ điều hành 64-bit là 8GB.


Vị trí cắm RAM có thể khác nhau tùy thuộc model của mỗi hãng sản xuất
nên bạn cần xem tài liệu đi kèm trước khi tiến hành nâng cấp.
Ổ cứng


Nâng cấp ổ cứng không chỉ tăng thêm dung lượng lưu trữ mà còn cải
thiện tốc độ đọc ghi cho máy của bạn. Lời khuyên cho bạn khi mua ổ cứng
là nên chọn loại ổ cứng thể rắn (SSD) thay vì loại ổ cơ truyền thống do
lợi thế về hiệu năng cũng như tuổi thọ của SSD. Hiện nay giá các ổ cứng
SSD cũng không còn quá đắt như trước, bạn có thể chọn mua của một số
hãng uy tín như Western Digital, Samsung,….
Tiết kiệm pin


Hết pin giữa chừng luôn là một mối lo với những ai sử dụng laptop. Để
kéo dài thời gian sử dụng cho laptop bạn có thể sử dụng chức năng Power
Management có sẵn trong Windows (biểu tượng phích cắm ở taskbar). Trong
thẻ Power Schemes đã cung cấp sẵn một số tùy chọn tiết kiệm pin như tắt
màn hình, ổ cứng khi không sử dụng, giảm độ sáng…
Sử dụng các chương trình tăng tốc máy tính


Hiện nay có rất nhiều phần mềm để tăng tốc cho máy tính, hầu hết đều
dựa vào việc chỉnh sửa, dọn dẹp registry, tắt các tiến trình không cần
thiết,… để cải thiện tốc độ xử lý. Nhìn chung tăng tốc bằng phần mềm
không mang lại hiệu quả cao như khi nâng cấp phần cứng. Nhưng nếu bạn
muốn thử qua thì có thể dùng các chương trình như Tuneup Utilities,
System Mechanic,… để tăng thêm 1 chút hiệu năng cho máy tính.