VƯƠNG THÚC HÒA




(Không rõ năm sinh năm mất)


[You must be registered and logged in to see this link.]Họ Vương Thúc,
tên Hi, người Sơn Dương, Cao Bình thời Ngụy, Tấn (nay là Sơn Đông, Vi Sơn, Trâu
Huyện), là ngươi biên soạn sớm nhất quyển Mạch Kinh’, hiện còn của Trung Quốc.
Ông xuất thân ở gia đình nghèo, cần mẫn ham học, tánh tình trầm tĩnh, thích đọc
sách kinh, sử, nhất là sách y học. Nhờ vậy, ông thấu hiểu phép dưỡng sinh,
nghiên cứu nhiều về chẩn đoán và xem mạch.


Năm 220, nhờ
tinh thông y thuật ông được làm Thái y lệnh. Công nguyên năm 265, Tư


Mã Viêm lập
nhà Tấn, ông lui về làng. Ôâng cống hiến cho nền y học Trung Quốc chủ yếu ở hai
mặt: một mặt chỉnh lý tư liệu về mạch học của các đời trước đời Tây Tần, soạn ra
quyển ‘Mạch kinh’, mặt khác, biên chép lại quyển ‘Thương Hàn Tạp Bệnh Luận’ của
Trang Trọng Cảnh để lại.


Chẩn mạch (bắt
mạch) là một phương pháp trọng yếu trong Trung y để đoán bệnh tật, phương pháp
này có từ lâu trong lịch sử. Nhưng ở thời xưa, phép chẩn mạch thường chỉ là thầy
truyền dạy kín cho học trò mà thôi, vì thế mà số tư liệu chuyên môn bí truyền có
liên quan đến mạch học ấy, thường là rời rạc mà không thống nhất. Để đề cao một


bước tính
chuẩn xác của sự chẩn mạch, Vương Thúc Hòa tập trung toàn bộ các luận thuật về
mạch học của các y gia như Biển Thước, Hoa Đà, Trương Trọng Cảnh, v.v... và các
sách ‘Nội Kinh’, ‘Nạn Kinh’, rồi kết hợp với kinh nghiệm lâm sàng chỉnh lý
thành một bộ ‘Mạch kinh’ 10 quyển. Đến đây, phương pháp và lý luận về mạch học
đã được hệ thống hóa.


Mạch Kinh là
quyển sách viết về mạch học sớm nhất hiện còn của Trung Quốc. Quyển này trước
tiên nói rõ về mạch lý, kết hợp sinh lý, bệnh lý và chứng trạng để tiến hành
nghiên cứu dễ bề ứng dụng lâm sàng, kế đó là cải tiến mạch pháp, chỉnh lý luận
thuật về mạch pháp của các y gia Biển Thước, Hoa Đà, Trương Trọng Cảnh. Trong
sách còn tường thuật phương pháp phân biệt hình trạng của mạch (mạch tương), qui
nạp thành 24 loại hình trạng, đồng thời nêu ra để so sánh các hình trạng mạch
tương tự, giúp cho y sinh dễ nắm khi học tập.


Quyển ‘Mạch
Kinh’ ra đời đến nay, luôn được y gia các thời đại xem trọng, chẳng nhũng là một
cống hiến rất lớn cho sự phát triển nền y học cổ đại của Trung Quốc, mà còn có
một ảnh hưởng nhất định đến nền y học thế giới, đã từng truyền đến các vùng A
Rập, Châu Âu và Châu Á.


Sau khi Trương
Trọng Cảnh viết xong ‘Thương Hàn Tạp Bệnh Luận’, do không ngừng chiến tranh loạn
lạc, đến thời Tây Tần, sách này đã thất lạc không còn đủ bộ. Để cho bộ sách vĩ
đại này khỏi mai một, Vương Thúc Hòa bèn tìm sưu tập các thiên sách tản mác,
tiến hành chỉnh lý, đính chính và bổ sung. Bộ sách nhờ vậy mà còn được lưu
truyền đến nay. Y gia các đời sau đối với sự cống hiến lớn lao của Vương Thúc
Hòa đều đánh giá ông rất cao. Ông còn trân trọng mười phần ‘Đạo dưỡng sinh’, đề
xướng qui luật ẩm thực, không nên ăn quá no, quá tạp, mùa hè ăn ít những thực
phẩm béo mỡ, sống, lạnh. Chủ trương ý nghĩa ‘y học dự phòng’ của ông đến ngày
nay vẫn có ý nghĩa hiện thực nhất định vậy.